Wat doe je als je leerlingen in aanraking wilt laten komen met cultuureducatie waarin zij het voortouw hebben maar de culturele instellingen dicht zijn? Juist! Je koppelt ze aan een groep studenten, laat de studenten een op maat gemaakt cultureel programma ontwikkelen voor de leerlingen en stuurt ze samen Rotterdam in! Met de editie van Meemakers in april werden derdejaars leerlingen van het Zuiderpark College, in duo’s, gekoppeld aan eerstejaars studenten van de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vorming van de WDKA. Lees hier over hun ervaringen en highlights van de dag!
Introductie
Een goed begin is het halve werk. En dus kregen zowel de leerlingen als de studenten aan het begin van de dag een introductie op Meemakers. De leerlingen werden uitgedaagd om na te denken over wat kunst en cultuur allemaal kan zijn en om iets te vertellen over wat zij graag in hun vrije tijd doen. Elke keer als de leerlingen werden herinnerd aan hun zeggenschap en het feit dat we ook echt de stad in gingen, werd de klas rumoerig van enthousiasme. De leerlingen wisten niet wat ze konden verwachten maar ze hadden er wel zin in, na een lange lockdown periode eindelijk weer iets doen!
Een dag later hebben de studenten online kennis gemaakt met het programma. Waarom cultuureducatie? En waarom de leerling als vertrekpunt? Hoe kan je dat met Meemakers doen en wat voor meerwaarde kan dat hebben voor jou als student? Wat weet je al van de doelgroep en leerdoelen voor CKV? Ze kregen alle ins en outs te horen. Aan het einde van de sessie deden de studenten alvast een brainstorm over cultuureducatie in de buitenruimte. Zij zagen de gesloten musea en andere culturele plekken niet als beperking, maar de Rotterdamse buitenruimte juist als een kans.
Ideeën die werden genoemd waren o.a: Wijken bezoeken en praten met wijkbewoners, wat zijn de verschillen en overeenkomsten? Langs verschillende eettentjes een culturele proeverij houden. Interactive manieren van stadstours en speurtochten langs kunst in de buitenruimte. Een buitententoonstelling maken, performance art in het centrum, grafity spuiten op daarvoor gelegaliseerde muren. Een flash mop organiseren, spoken word, raps of film maken. Architectuur quiz, onontdekte plekken of dakentocht. Inspiratie genoeg!
“Meestal wordt het programma ingevuld en doen ze maar wat, maar wordt er niet gevraagd van: hey, wat vinden jullie leuk?” - student WdKA
Ontmoeting
En toen was het zover, de leerlingen gingen de studenten ontmoeten. De aula van het Zuiderpark College was gevuld met koppels studenten en leerlingen. Aan het begin van de ontmoeting werd er nog zenuwachtig op de stoelen heen en weer geschoven maar al heel snel verschenen er ontspannen glimachjes op de gezichten van de deelnemers. Langzamerhand begon het volume toe te nemen en de gesprekken kwamen op volle gang: Wat vind jij leuk om te doen in je vrije tijd? Wat is je lievelingseten? Naar wat voor soort muziek luister je? Als ik kunst zeg, waar moet je dan aan denken? Waar dans je graag op en wat voor style? Wat zou je echt absoluut niet willen doen? Is er iets wat je zou willen doen maar nog nooit hebt kunnen doen? Zijn er plekken in Rotterdam waar je vaak komt, plekken waar je nooit komt? De studenten haalden alles uit de kast om de leerlingen beter te leren kennen zodat ze dat later konden meenemen tijdens het ontwikkelen van het programma.
Na een uur met elkaar te hebben besteed, kreeg iedere groep een moment om hun eerste ideeën met de rest te delen. Vol indrukken verliet iedereen het Zuiderpark College, benieuwd naar wat hen de week erna, te wachten stond.
Pitchen van het bedachte programma
Met alle input die de studenten ophaalden uit het gesprek met de leerlingen, gingen ze in hun eigen koppels aan de slag met het bedenken van een programma. Ook haalden ze inspiratie uit eerdere ideeën die zij tijdens hun introductie van Meemakers bedachten. Hierna kregen ze de opdracht om het door hun ontwikkelde programma voor de leerlingen in 10 minuten te pitchen aan de docent, schoolleider en programmaleiders van Meemakers. Er werd gelet op innovatie, aansluiting op de doelgroep maar ook haalbaarheid en didactiek. Konden de studenten deze punten goed onderbouwen met hun programma? Dan kregen zij een GO en mochten zij het plan die week daarop uitvoeren. Een groepje studenten had zelfs een totebag gevuld met allerlei benodigdheden voor de workshop graffiti en een zelfontworpen programmaboekje voor de leerlingen. Andere studenten maakten een playlist voor onderweg met de favoriete muziekgenres van de leerlingen, hoe tof!
Meemaken
Op een vroege woensdagochtend stonden er al twee leerlingen bij de ingang van het Zuiderpark College te wachten, ze waren er helemaal klaar voor. Al snel was de groep compleet en zochten de koppels elkaar op. Daar gingen ze dan, samen een dag vol (nieuwe) ervaringen in de stad tegemoet.
Een van de groepjes bevond zich op het dak van een gebouw waar ze leerden om graffiti te spuiten. Een andere groepje studenten had hun leerlingen meegenomen op een tour door Rotterdam Zuid waar ze de leerlingen vertelden over de artpieces die ze daar tegenkwamen. Ze daagden de leerlingen door middel van gesprek uit, om hun eigen mening te vormen en te uiten.
‘’ Chris heeft mij geleerd dat je op meerdere manieren naar kunstwerken kunt kijken.’’ - student WdKA
Een andere groep maakte een wandeling door het centrum van Rotterdam. Ze liepen langs allerlei kunstwerken waarbij zowel de leerlingen als studenten hun eigen associatieve impressies loslieten op papier. Ze gebruikten oude boeken als dummies die tegen het einde van de dag flink gevuld waren met tekeningen die voortkwamen uit de opdrachten die de studenten hadden bedacht.
Andere leerlingen werden door studenten mee genomen naar de ‘Verloren Parel’ in Het Park waar ze een Kunst Quiz hebben gedaan, hebben kunnen achterhalen wat voor type kunstenaar zij zijn en dat meteen konden omzetten in de praktijk door zelf iets te gaan maken. Weer een andere groep haalde inspiratie uit de route die zij met hun studenten bewandelden door Rotterdam en verwerkten hun inspiratie ter plekke in een dans. Ook de Wasserij werd bezocht door leerlingen en studenten, waar ze leerde over de gevolgen van fast fashion. De tijd vloog voorbij en voor we het wisten, zat iedereen eind van de middag weer vol indrukken terug in de metro richting Zuidplein.
‘’Wij hebben geleerd dat er betekenis zit achter de kunstwerken die je ziet. Dat degene die bivoorbeeld graffiti spuit iets anders bedoelt dan alleen wat je ziet.’’ – leerling Zuiderpark College
Delen van ervaringen
Een week na de Meemakersdag druppelden de leerlingen en studenten het auditorium van het Zuiderpark College binnen. Op deze laatste dag van Meemakers gingen ze hun ervaringen met elkaar delen. De groepjes kregen vooraf de tijd om hun presentatie met elkaar voor te bereiden en vrijwel meteen werd de stilte gevuld met gelach en gesprek. Al herinnerend aan de week ervoor, bedachten de groepen een vorm voor hun presentatie.
Elk groepje kwam op zijn beurt naar voren en vertelden over hun activiteiten, ontdekkingen en meest bijzondere momenten. Met behulp van foto’s en filmpjes kreeg de rest van het publiek een kans om mee te kijken in hun dag.
“Ik vond het heel leuk dat we echt aan de leerlingen gingen vragen: Wat wil jij doen en daarop inspelen. Want dat is iets wat ik mis in het onderwijs. Daarom vind ik Meemakers echt super tof om te doen omdat ik wil dat dat meer gaat komen in het onderwijs. Dat je meer keuze vrijheid krijgt en dat er meer opties komen i.p.v. beperkt zijn tot je eigen school. Je kunt zoveel doen en mensen betrekken”, vertelde een van de WdKA studenten.
Het gebruik van de buitenruimte bleek voor veel leerlingen een meerwaarde te zijn. Een aantal gaven aan plekken te hebben ontdekt waar ze nog nooit eerder waren geweest. Anderen lieten weten dat ze de kunstwerken in de stad wel zagen maar er eerder niet over na dachten maar daar nu anders naar kijken: “Je ziet die dingen wel en zo maar ik dacht er nooit echt over na, het is wel leuk dat ik er nu meer over weet. Ik denk ook dat die dingen nu meer gaan opvallen als ik buiten loop”.
Ook de studenten merkten dat op: ‘’Het zorgde ervoor dat we meteen in een actieve houding kwamen. Waar je soms meer aan het luisteren bent als je ergens naar binnen gaat, wordt je meer uitgedaagd om ook echt iets te gaan doen als je buiten bent om het leuk te hebben.’’, werd er opgemerkt.
Na het delen van alle verhalen en net voordat iedereen het Zuiderpark verliet vroegen we de leerlingen nog om tips en een van de leerlingen eindigde met: ‘’We willen gewoon elk jaar CKV en dingen doen, niet alleen in de eerste of tweede!’’.
Zoals Ruben Schoon, de schoolleider van het Zuiderpark College, aan het begin van deze editie Meemakers al zei: ‘’Er zijn genoeg redenen om iets niet te doen, je hebt er maar één nodig om het wel te doen.’’ Zo hebben we aan het einde van deze editie genoeg redenen gevonden om te zeggen dat het het waard was!